Sudety przewodnik geoturystyczny, historyczne, PRZEWODNIKI TURYSTYCZNE CHOMIKUJ
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Geoturystyczne mapy droGowe polski w skali 1:25 000
Stefan Cwojdziƒski
Wiesław Kozdrój
wzdłu˝ trasy drogowej
Nysa–Złoty Stok–Kłodzko–Wałbrzych
–Jelenia Góra
Ministerstwo Ârodowiska
Wykonano na zamówienie
Ministra Ârodowiska
za Êrodki inansowe wypłacone
przez Narodowy Fundusz
Ochrony Ârodowiska
i Gospodarki Wodnej
Paƒstwowy Instytut Geologiczny
Warszawa 2007
Autorzy: Stefan Cwojdziñski, Wies³aw Kozdrój
Pañstwowy Instytut Geologiczny, Oddzia³ Dolnoœl¹ski,
Al. Jaworowa 19, 53-122 Wroc³aw
Redaktor: Janina Ma³ecka
Na jêzyk angielski prze³o¿y³: Krzysztof Leszczyñski
Projekt ok³adki: Magdalena Sêdek
Opracowanie typograficzne i sk³ad: Teresa Marciak
Akceptowa³ do druku dnia 14.11.2007
Dyrektor Pañstwowego Instytutu Geologicznego
prof. dr hab. Tadeusz M. PERYT
© Copyright by Ministerstwo Œrodowiska, Warszawa, 2007
ISBN 978-83-7538-170-2
Zlec. nr 48p/2007/A. Druk: Remigraf sp. z o.o.
Spis treœci
2. K³odzko-z³otostocki masyw granitowy i jego os³ona: strefa Z³oty
Stok–Skrzynka, jednostka bardzka (Z³oty Stok–M¹kolno–Podzamek–K³odzko)
3. Metamorfik k³odzki – jednostka bardzka (K³odzko–Go³og³owy–£¹czna,
K³odzko–Bardo–Wojbórz–Go³og³owy) –
S. Cwojdziñski
............ 38
4. KrawêdŸ bloku Gór Sowich – jednostka bardzka (Koszyn–Prze³êcz
Srebrna–Srebrna Góra–Dzikowiec–S³upiec) –
S. Cwojdziñski
......... 46
5. Góry Sto³owe (K³odzko–Œcinawka Dolna i Œrednia–Radków–Kar³ów
–Radków–T³umaczów–Nowa Ruda) –
S. Cwojdziñski
............. 53
6. Depresja œródsudecka – czêœæ SE (K³odzko–S³upiec–Nowa Ruda–Ludwikowice
K³odzkie–G³uszyca–Jedlina–Wa³brzych) –
S. Cwojdziñski
........... 58
7. Blok Gór Sowich (Ludwikowice K³odzkie–Prze³êcz Sokola–Walim–Zagórze
Œl¹skie–Jedlina) –
S. Cwojdziñski
........................ 63
8. Formacje wulkaniczne Gór Kamiennych (G³uszyca–Rybnica Leœna–Wa³brzych)
–
S. Cwojdziñski
................................. 70
9. Wa³brzyskie Zag³êbie Wêglowe (Wa³brzych–Boguszów i okolice)
–
S. Cwojdziñski
................................. 74
10. Depresja œródsudecka – czêœæ zachodnia (Wa³brzych–Kamienna
Góra–Krzeszów–Lubawka–Kamienna Góra–Marciszów Górny)
–
S. Cwojdziñski
................................ 82
11. Wschodnia os³ona granitów Karkonoszy – metamorfik Rudaw Janowickich
i Lasockiego Grzbietu (Kamienna Góra–Marciszów–Wieœciszowice–Rêdziny
–Czarnów–Pisarzowice–Leszczyniec–Ogorzelec–Prze³êcz Kowarska
–Prze³êcz Okraj–Kowary) –
W. Kozdrój
.................... 88
12. Pó³nocna czêœæ metamorfiku Rudaw Janowickich, granitowy masyw
Karkonoszy (Marciszów–Miedzianka–Janowice Wielkie–Karpniki
–Jelenia Góra) –
S. Cwojdziñski
........................ 104
The Sudetes. Geotourist Guide ............................. 115
Recommended literature ................................. 226
Wstêp
Turystyka samochodowa staje siê coraz popularniejsza. Samochód umo¿liwia
³atwe i wygodne dotarcie do interesuj¹cych miejscowoœci, atrakcji turystycznych,
znanych punktów widokowych, szybkie przemieszczanie siê w przestrzeni, zmianê
otoczenia i krajobrazu. Umo¿liwia tak¿e realizacjê nowego typu turystyki – geoturys-
tyki samochodowej.
Geoturystyka
to pojêcie powsta³e w latach dziewiêædziesi¹tych ubieg³ego wieku,
równoczeœnie ze wzrostem spo³ecznego zainteresowania histori¹ naszej planety, geo-
logiczn¹ histori¹ zwiedzanych okolic czy wreszcie po prostu ciekawoœci¹, któr¹ budzi
widoczna na trasie wêdrówki ska³ka, mijany kamienio³om czy niezwyk³ego kszta³tu
góra na horyzoncie. Zainteresowanie to roœnie tak¿e pod wp³ywem czêstych informa-
cji p³yn¹cych z radia i telewizji o takich potê¿nych, naturalnych zjawiskach przyrody
jak trzêsienia ziemi, fale tsunami, wybuchy wulkanów, coraz szybsze topnienie lo-
dowców, wielkie obrywy skalne i lawiny b³otne. Wszystkie te zjawiska zagra¿aj¹ce
ludziom w dalekich krajach przyci¹gaj¹ uwagê wielu ludzi tak¿e w Polsce. Budz¹ za-
interesowanie tym, co mamy pod stopami, budow¹ geologiczn¹, procesami, które
kszta³towa³y i nadal kszta³tuj¹ powierzchniê Ziemi. Tak¿e coraz popularniejsze za-
wodowe lub amatorskie zbieractwo i kolekcjonowanie ska³, minera³ów i skamie-
nia³oœci sprzyja takiemu zainteresowaniu. Po³¹czenie takich zainteresowañ z po-
trzeb¹ wakacyjnego lub weekendowego wêdrowania oferuje geoturystyka.
Przewodnik, który oddajemy do r¹k geoturysty jest pierwszym takiego rodzaju
przewodnikiem w Polsce, odpowiada on popularnym i wydawanym w wielu krajach
publikacjom typu „road geology” – geologia widziana z samochodu. Dotyczy on geo-
logii Sudetów i proponuje trasê miêdzy Nys¹ na przedpolu Sudetów Wschodnich a Je-
leni¹ Gór¹ w Sudetach Zachodnich. Trasa ta, przebiegaj¹ca przez Z³oty Stok, K³odz-
ko, Now¹ Rudê, Wa³brzych, Kamienn¹ Górê i Kowary, daje mo¿liwoœæ zwiedzenia
niezwykle ciekawych miejscowoœci, a tak¿e przeciêcia szeregu sudeckich jednostek
geologicznych, zapoznania siê z ich budow¹ i histori¹ geologiczn¹, przeprowadzenia
obserwacji w wybranych, najciekawszych ods³oniêciach ska³ ró¿nego typu i wieku,
zebrania ciekawych prób. Od g³ównej trasy przewodnika odbiegaj¹ trasy boczne, któ-
re mog¹ dodatkowo zainteresowaæ geoturystê samochodowego. I tak ma on do wybo-
ru krótkie wycieczki w rejon Barda i Srebrnej Góry, do Parku Narodowego Gór
Sto³owych, w Góry Kamienne, do Krzeszowa i w Góry Krucze oraz w rejon prze³omu
Bobru i Góry Sokole. Daj¹ one mo¿liwoœæ zapoznania siê z krajobrazem i geologi¹ in-
nych jednostek, których ewolucja pozostawa³a w œcis³ym zwi¹zku z histori¹ geolo-
giczn¹ jednostek g³ównej trasy, ale tak¿e zobaczenia interesuj¹cych ods³oniêæ skal-
nych, obiektów górniczych i pogórniczych, a tak¿e s³ynnych zabytków historycz-
nych. Czas trwania poszczególnych wycieczek jest trudny do okreœlenia. Zale¿y on w
du¿ym stopniu od programu turystycznego przyjêtego przez korzystaj¹cych z prze-
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]