STWARDNIENIE ROZSIANE, Dokumenty
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1
Proszę o poszanowanie praw autorskich
KOLEGIUM EDUKACJI SPECJALNEJ
im. dr Jerzego Serejskiego
TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ DZIECI
I AKADEMII PEDAGOGIKI SPECJALNEJ
im. Marii Grzegorzewskiej
D
orota
I
wona
P
owierska
R
EHABILITACJA OSÓB Z
SM
na przykładzie działalności
Stowarzyszenia chorych na Stwardnienie Rozsiane
ich Opiekunów i Przyjaciół
w Sierpcu
PRACA LICENCJACKA
NAPISANA POD KIERUNKIEM
DR WOJCIECHA GASIKA
Sierpc / Warszawa 2002 r.
Proszę o poszanowanie praw autorskich
S
PIS
TREŚCI
strona
Wstęp ...............................................................................................
3
1.STWARDNIENIE ROZSIANE - zagadnienia podstawowe
5
1.1. Stwardnienie rozsiane jako choroba
5
1.1.2. Objawy stwardnienia rozsianego
8
1.2. Konsekwencje psychologiczne
11
1.2.1. Reakcje psychologiczne na wiadomość o chorobie osób
diagnozowanych oraz ich rodzin
11
1.2.2. Stwardnienie rozsiane a jego wpływ na psychikę
12
1.2.3. Bariery psychologiczne
17
2
. REHABILITACJA osób chorych na SM
18
2.1. Kierunki rehabilitacji osób z SM
18
2.1.2. Psychiczna
23
3
.STOWARZYSZENIE CHORYCH NA STWARDNIENIE
ROZSIANE ICH OPIEKUNÓW ORAZ PRZYJACIÓŁ
29
3.1. Organizacja Stowarzyszenia
29
3.3. Dofinansowanie
30
ZAKOŃCZENIE
33
ANEKS
1.1.1. Kliniczne objawy SM
5
2.1.1. Ruchowa
26
3.2. Cele i zadania
32
BIBLIOGRAFIA
34
Proszę o poszanowanie praw autorskich
WSTĘP
Pierwsze przypadki SM zostały opisane w II połowie XIX wieku (1868 r.) przez J.M.
Charchota w Stanach Zjednoczonych i krajach Europy Zachodniej, choć wcześniej
zidentyfikował je R. Carswell. W Polsce została rozpoznana po I wojnie światowej.
Początkowo sądzono, że przyczyną jest przemęczenie i nakazywano całkowite powstrzymanie
się od jakichkolwiek prac. Wraz z rozpowszechnieniem się testów diagnostycznych
stwierdzono, że stwardnienie rozsiane jest najczęstszą chorobą centralnego układu
nerwowego. Nazwa sklerosis multiplex oznacza, że proces choroby występuje w wielu
(multiplex) miejscach systemu nerwowego gdzie tworzą się blizny bądź stwardnienia
(sklerosis) w miejscach uszkodzenie mieliny. SM nazywane bywa również sklerosis
diseminata (rozsiane).
Stwardnienie rozsiane objawia się w różny sposób u różnych ludzi. U niektórych choroba
przebiega w postaci powtarzających się rzutów w mniejszym bądź większym stopniu. Jedni
mogą mieć jeden lub dwa ataki, po czym choroba może przebiegać bezobjawowo bądź z
lekkimi objawami przez całe życie. Niestety w wielu przypadkach prędzej czy później
choroba objawi się w postaci powtarzających się rzutów. SM określa się jako chorobę remisji
i rzutów, jest to choroba dotykająca przede wszystkim ludzi młodych, najczęściej występuje
między 20 a 40 rokiem życia, częściej u kobiet niż mężczyzn. Dla niektórych SM jest
największą katastrofą życiową, dla innych natomiast jest to okresowa przypadłość. Sposoby z
jakimi chory stara się walczyć z SM mają niewielki wpływ na występujące objawy.
Niepewność jest jedną wspólna cechą tego kłopotliwego i nieprzewidywalnego schorzenia.
Dla niemal każdego dotkniętego stwardnieniem rozsianym nie jest po prostu chorobą
zdefiniowaną przez lekarza, jest to coś, co przenika każdy zakątek życia człowieka.
Niezbędne jest tutaj fizyczne dostosowanie, ale ważniejsza jest konieczność adaptacji w życiu
zarówno emocjonalnym jak i społecznym.
W Polsce działa kilkadziesiąt Stowarzyszeń na rzecz osób chorych na stwardnienie
rozsiane, które starają się minimalizować wszelkiego rodzaju bariery wynikające z niejasnych
przyczyn tej choroby, są to centra informacji o chorobie. Polskie Towarzystwo Stwardnienie
Rozsianego jest członkiem Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń SM.
Przebywanie wśród chorych o podobnych problemach, którzy rozumieją się wzajemnie,
często bez słów i służą sobie pomocą w miarę własnych sił ma ogromne znaczenie psychiczne
dla każdego chorego. Stowarzyszenia chorych na SM organizują spotkania, na których można
wymieniać się doświadczeniami na temat tej tajemniczej choroby, ale także skupiają ich
rodziny, współmałżonków i opiekunów. Spotkania mogą być okazją do wzajemnej zachęty do
Proszę o poszanowanie praw autorskich
leczenia, wsparcia, zrozumienia.
Zakres pracy przedstawia trzy rozdziały.
W
rozdziale I omówione zostały główne zagadnienia dotyczące stwardnienie rozsianego
oraz konsekwencje psychologiczne u osób chorych na SM.
Rozdział II przedstawia kierunki działań rehabilitacyjnych kierowanych do osób chorych
na stwardnienie rozsiane.
Rozdział III to przegląd działalności Stowarzyszenia chorych na stwardnienie rozsiane ich
opiekunów oraz przyjaciół w Sierpcu.
Proszę o poszanowanie praw autorskich
STWARDNIENIE ROZSIANE
- zagadnienia podstawowe
1.1. Stwardnienie rozsiane jako choroba
1.1.1. Kliniczny obraz stwardnienia rozsianego:
Ośrodkowy układ nerwowy składa się z mózgu ( półkule mózgowe, móżdżek i pień mózgu)
oraz rdzenia kręgowego, zbudowany jest z istoty szarej i białej. W ośrodkowym układzie
nerwowym znajdują się cztery rodzaje komórek: komórki nerwowe, oligodendrogleju,
astrocyty oraz komórki mikrogleju. Komórki nerwowe są głównym składnikiem istoty szarej.
Każda komórka nerwowa ma włókno osiowe (akson), które łączy ciało komórki z mięśniami,
narządami czucia. Włókna nerwowe są wielokrotnie owinięte cienką warstwą substancji
zwanej mieliną. Pełni ona rolę izolatora ułatwiającego przekazywanie informacji wzdłuż
nerwu. Mielina składa się z tłuszczów i białek. To właśnie mielina nadaje istocie białej mózgu
kremowobiałe zabarwienie. Jest ona produkowana i odżywiana przez oligodendroglej.
Komórki oligodendrogoleju maja wypustki, które owijają się wokół włókien nerwowych
kształtując mielinę. Astrocyty mają wypustki, które stanowią strukturę podporową w
ośrodkowym układzie nerwowym. Ich rola polega także na kontroli przepływu substancji
rozpuszczalnych z naczyń krwionośnych do pozostałych komórek CSN. Zjawisko to
określane jest mianem bariera - krew - mózg. Zazwyczaj przepływ różnych substancji przez
ścianę naczynia krwionośnego jest ograniczony. Drogą krwi oprócz substancji odżywczych
mogą dostać się również do mózgu substancje uszkadzające szczególnie jeśli potrafią one
pokonać barierę krew - mózg. W każdym uszkodzonym ośrodkowym układzie nerwowym
komórki mikrogleju usuwają części uszkodzone. Następnie astrocyty, których zadaniem jest
utrzymanie całości strukturalnej CSN, kończą proces naprawczy przez wytworzenie blizny.
Blizna wypełnia uszkodzoną przestrzeń w ten sam sposób w jaki rozwija się włóknista blizna
po przecięciu skóry (J. R. Brown - 1987 r.).
Stwardnienie rozsiane polega na uszkodzeniu osłonki mielinowej, która otacza włókna
nerwowe. Mielina umożliwia nerwom przewodzenie impulsów do mózgu i z powrotem. W
przenoszeniu impulsów z mózgu do różnych części ciała biorą udział różne nerwy: czuciowy,
który odpowiada za dotyk, ruchowy, który steruje pracą mięśni, wzrokowy odpowiada za
przenoszenie informacji.
Utrata osłonki mielinowej powoduje blokady i wzajemne zakłócanie tych sygnałów
biegnących włóknami nerwowymi. Właśnie wtedy występuje szereg zewnętrznych objawów
stwardnienia rozsianego.
Niestety nie wiadomo jak to się odbywa, prawdopodobnie następuje niszczenie tej osłonki
przez własny system odpornościowy organizmu. Organizm zamiast zwrócić się przeciwko
[ Pobierz całość w formacie PDF ]