SYSTEM POLITYCZNY INDII, politologia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych
Katarzyna Mill: System polityczny Indii
Autor: Katarzyna Mill
18.10.2007.
Le¿±ce w Azji Południowej Indie s± najwiêksz± liberaln± demokracj± ¶wiata.
1. WstêpLe¿±ce w Azji Południowej Indie s± najwiêksz± liberaln± demokracj± ¶wiata. Zajmuj±
powierzchniê 3 287 590 km--2 przy 1.1 miliarda mieszkañców (ONZ 2005). Zajmuj± teren
subkontynentu indyjskiego oraz archipelagów Lakszadwiwów, Andamanów i Nikobarów.
Konstytucja indyjska jest jedn± z najdłu¿szych na ¶wiecie z 440 artykułami i 12 spisami (w
2004 roku). 2. Krótki rys historyczny
Indie s± kolebk± prehistorycznych cywilizacji doliny Indusu. Wiek najbardziej znanych osad z
tamtego okresu znanych jako Mohend¿o Daro i Harappa, naukowcy ustalili na około 2-3
tysi±ce lat przed nasz± er±. Ich upadek wi±¿e siê z napływem odmiennej etnicznie, aryjskiej
ludno¶ci z północnego zachodu. Uwa¿a siê, ¿e przynie¶li ze sob± religiê opart± na Wedach oraz
indoeuropejski jêzyk, sanskryt, na którym bazuj± współczesne jêzyki północnych Indii, m.in.
Hindi. Pod wpływem Ariów, doszło do powstania kast, które przetrwały do dzi¶. Indyjskie
kasty s± dziedzicznymi grupami społecznymi, oddzielonymi od reszty społeczeñstwa
sztywnymi barierami rytualnymi, religijnymi lub społecznymi. Charakteryzuj± siê endogami± i
komensalizmem. Teksty religijne wyszczególniaj± cztery główne grupy: Braminów (kapłanów),
Kszatrijów (królów i wojowników), Waj¶jów (kupców) oraz ¦udrów (słu¿±cych). Pod wpływem
lokalnych ró¿nic, cztery podstawowe kasty uległy dalszym podziałom na tak zwane d¼ati. Poza
czterema głównymi kastami pozostawały te¿ miliony Pariasów (,,niedotykalnych'') -
pogardzanych, pozbawionych wiêkszo¶ci praw i wykonywaj±cych prace uwa¿ane za
nieczyste.Na przestrzeni wieków, pod wpływem Mogołów, Anglików oraz kultur lokalnych,
system uległ dalszym zmianom i podziałom. Mimo oficjalnego zniesienia systemu kastowego,
po dzi¶ dzieñ jego pozostało¶ci wywieraj± ogromny wpływ na funkcjonowanie społeczeñstwa
indyjskiego.Tereny obecnych Indii przez setki lat nie były zjednoczone. Królestwa upadały i
powstawały nowe. Czasem pojawiał siê władca, który pod swoj± rêk± jednoczył kilka
mniejszych ksiêstewek. Jedno z najwiêkszych imperiów stworzył Æandragupta Maura, a
udoskonalił je jego wnuk, A¶ok. Rozwijał siê wtedy buddyzm, hinduizm i d¿inizm. Z kolei
Islam rozprzestrzenił siê w Indiach w dwunastym wieku wraz z konsolidacj± władzy Wielkich
Mogołów. Wtedy rozpocz±ł siê czarny okres dla buddyzmu, który niemal całkowicie zanikł na
terenie obecnych Indii. XVI wiek to ju¿ pocz±tek kolonializmu - pierwsze wizyty
Portugalczyków, Francuzów i Anglików. Stopniowo to jednak Brytyjska Kompania
Wschodnioindyjska przejmowała władzê na subkontynencie indyjskim, a wkrótce ju¿
niepodzielnie panowała z Kalkuty. Pracownicy Kompanii w krótkim czasie chcieli zbijaæ fortuny,
co doprowadziło do licznych nadu¿yæ i brutalnej eksploatacji miejscowej ludno¶ci. W efekcie
narastaj±cych napiêæ społecznych i ekonomicznych w 1857 roku wybuchło powstanie Sipajów,
miejscowych ¿ołnierzy zatrudnianych przez Kompaniê. Po jego stłumieniu królowa Wiktoria
zadecydowała o wł±czeniu Indii do Korony i zlikwidowaniu Kompanii Wschodnioindyjskiej. W
1877 roku koronowała siê na cesarzow± Indii.Społeczne ruchy reformatorskie zaczêły siê w
miastach w XIX wieku. Na pocz±tku dwudziestego wieku pojawiły siê te¿ coraz gło¶niejsze
¿±dania niepodległo¶ciowe. W 1885 grupa wykształconych w Anglii Indusów zało¿yła Indyjski
Kongres Narodowy - platformê porozumienia ró¿nych frakcji w sprawie reform w systemie
prawnym. Stopniowo zamienił siê w ogólnonarodowy ruch wyzwoleñczy, którego
najsłynniejszymi liderami byli Mahatma Gandhi i Jawaharlal Nehru. Indie uzyskały
niepodległo¶æ po drugiej wojnie ¶wiatowej, 15. sierpnia 1947 roku. Pod wpływem nacisków z
ró¿nych stron, odchodz±c Anglicy podzielili tereny byłej kolonii na Indie oraz Pakistan zachodni
i wschodni (obecnie Bangladesz). 3. Konstytucja i jej główne cechyKonstytucja Indii została
uchwalona 26 listopada 1949 roku, weszła w ¿ycie dokładnie dwa miesi±ce pó¼niej, tj. 26
stycznia 1950 roku (za wyj±tkiem niektórych rozdziałów). Twórcy tej konstytucji czerpali z
do¶wiadczeñ innych krajów. Widaæ w niej wpływy Praktyki Brytyjskiej, oraz konstytucji:
amerykañskiej, irlandzkiej, kanadyjskiej, weimarskiej i australijskiej. Niektóre pó¼niejsze
poprawki zaczerpniêto równie¿ z ustawy zasadniczej ZSSR (Czê¶æ IV A, o obowi±zkach
ka¿dego obywatela).Indie s± pañstwem federacyjnym z silnym centrum. Składaj± siê z 28
stanów i 7 terytoriów. Poniewa¿ unia stanów nie została zawarta jako porozumienie jej
Utworzono 9 February, 2008, 15:04
 psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych
członków, ¿aden z nich nie mo¿e siê odł±czyæ. Takie rozwi±zanie było konieczne przy bardzo
niejednolitej etnicznie ludno¶ci. Choæ jêzyk angielski i hindi s± jêzykami urzêdowymi unii, w
konstytucji zapisano a¿ 22 jêzyki jako oficjalne i chronione. Petent w urzêdzie mo¿e u¿ywaæ
ka¿dego z tych jêzyków. Problemy z etniczn± ró¿norodno¶ci± przejawiaj± siê nie tylko w
wielo¶ci jêzyków. Indie s± krajem, w którym ¿yje najwiêcej hinduistów, a liczba muzułmanów
jest wy¿sza tylko w Indonezji. Innymi wa¿nymi religiami s± sikhizm, chrze¶cijañstwo,
buddyzm i d¿inizm. Konstytucja indyjska postuluje sekularyzm, jednak nie w rozumieniu
nieingerencji. Pañstwo powinno jednakowo wspieraæ wszystkie religie. Do Konstytucji
doł±czono specjaln± listê kast i plemion defaworyzowanych, dla których rezerwuje siê miejsca
m.in. w parlamencie, w szkołach i na uniwersytetach. System kwotowy wymaga obecnie
powa¿nych poprawek. Jego przeciwnicy argumentuj±, ¿e wszyscy mieszkañcy s± równi wobec
prawa, nie powinno byæ zatem miejsc zarezerwowanych w urzêdach i szkołach, gdy¿
stopniowo to wiêkszo¶æ staje siê grup± defaworyzowan±. Zwolennicy systemu kwotowego,
ludzie, którzy korzystaj± z miejsc uprzywilejowanych, stawiaj± jednak silny opór wszelkim
propozycjom zmian w status quo. Konstytucja daje niewiele miejsca dla demokracji
bezpo¶redniej. W ten sposób przeprowadzane s± tylko wybory do ni¿szej izby parlamentu. Nie
istnieje instytucja referendum, a obywatele nie maj± inicjatywy ustawodawczej. W preambule
pojawia siê słowo ,,socjalistyczna'', jako okre¶lenie republiki. Nie było go w pierwotnym
tek¶cie, zostało dodane pó¼niej lecz nigdzie nie wyja¶niono co ono ma oznaczaæ. Rynek został
uwolniony na pocz±tku lat 90-tych dziêki reformom obecnego premiera, Manmohana Singha.
Obecnie w Indiach panuje gospodarka mieszana, a przy obecnej liberalizacji i wzro¶cie
gospodarczym mo¿na siê spodziewaæ dalszych zmian.
4. System konstytucyjny
Prezydent:Autorzy konstytucji indyjskiej w du¿ej mierze wzorowali siê na modelu
amerykañskim. Chcieli jednak unikn±æ słabo¶ci, któr± kryje tamten system, czyli braku
koordynacji miêdzy władz± ustawodawcz±, a wykonawcz±. W Indiach prezydent ma je spajaæ,
jak w Anglii monarcha. Jest wybieran± niebezpo¶rednio konstytucyjn± głow± pañstwa.
Urzêduje piêæ lat bez ograniczeñ co do reelekcji. Do tej pory jednak tylko jeden prezydent
(Rajendra Prasad) był wybrany na drug± kadencjê. Ostatnie wybory odbyły siê
19.07.2007.Bierne prawo wyborcze maj± obywatele Indii powy¿ej 35 roku ¿ycia, którzy
spełniaj± wymagania potrzebne do bycia członkiem ni¿szej izby parlamentu. Wyboru dokonuje
kolegium elektorów. W jego skład wchodz± deputowani obu izb parlamentu oraz
przedstawiciele legislatur stanowych. Moc głosów przedstawicieli stanowych oblicza siê na
podstawie populacji danego stanu. Pierwotnie w konstytucji był zapis, ¿e liczba ludno¶ci
powinna zale¿eæ od ostatniego przeprowadzonego spisu ludno¶ci, jednak 42. poprawka do
konstytucji zmieniła te ustalenia. Zamroziła ona liczby z 71 roku, które maj± obowi±zywaæ a¿
do cenzusu w 2026 roku. Wybory przeprowadzane s± metod± pojedynczego głosu
przenoszonego. Ka¿dy elektor ma nieograniczon± liczbê głosów, jednak musi wskazaæ
kolejno¶æ swoich preferencji. Do wyboru prezydenta potrzeba absolutnej wiêkszo¶ci głosów.
Wiceprezydent (jednocze¶nie przewodnicz±cy wy¿szej izby parlamentu) wybierany jest
podobn± metod±, przy kolegium elektorów okrojonym o przedstawicieli legislatur stanowych.
Jako zwierzchnik sił zbrojnych prezydent wypowiada wojnê i ogłasza pokój. W dyplomacji
reprezentuje Indie na ¶wiecie i podpisuje umowy w imieniu całego kraju. Musz± one byæ
jednak ratyfikowane przez parlament. W systemie indyjskim władza wykonawcza sprawowana
jest przez Radê Ministrów, choæ w imieniu prezydenta. Wła¶ciwie wszystkie decyzje i
postanowienia prezydent musi podejmowaæ za rad± Gabinetu, co oznacza, ¿e de facto ma on
niewielkie pole manewru. Do ka¿dej swojej decyzji potrzebuje zgody Rady, czyli premiera. Z
powodu kolejnych poprawek, w konstytucji pojawiła siê luka i nie ma wytycznych jak
postêpowaæ w razie gdy gabinet zostanie rozwi±zany, na przykład z powodu ¶mierci premiera.
W takim wypadku praktyka ka¿e prezydentowi podejmowaæ decyzje samodzielnie. Prezydent
mianuje jedynie najwa¿niejszych urzêdników pañstwowych (Premiera, Sêdziów S±du
Najwy¿szego, Szef Komisji Wyborczej, Kontrolera, Naczelnego Rewizora, i in.), ma prawo byæ
na bie¿±co w sprawach rz±dowych. Po wyborach do parlamentu decyduje, która partia
utworzy rz±d. Dysponuje natomiast du¿± władz± ustawodawcz±. Jak monarcha w Anglii, jest
Utworzono 9 February, 2008, 15:04
 psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych
nieodł±czn± czê¶ci± Parlamentu, zwołuje i koñczy posiedzenia obu izb. Mo¿e rozwi±zaæ Lok
Sabhê (za rad± rz±du). Raz do roku oraz na pierwsze posiedzenie nowo wybranego
parlamentu wygłasza mowê. Nominuje 12 członków wy¿szej izby i dwóch członków ni¿szej.
Niektóre projekty ustaw mog± byæ przedstawione tylko za jego zgod±. Prawa ustanowione
przez legislatury stanowe mog± zostaæ odrzucone przez prezydenta lub skierowane do
ponownego rozpatrzenia. Projekt ustawy (wyj. ustawy bud¿etowe), który przejdzie przez obie
izby parlamentu, trafia do prezydenta. Aby wszedł w ¿ycie wymaga podpisu prezydenta. On
jednak mo¿e: <!--[if !supportLists]-->a)<!--[endif]--> Podpisaæ <!--[if !supportLists]-->b)
Odmówiæ podpisania - prawo absolutnego weta, które zwykle stosowane jest tylko w drobnych
sprawach<!--[if !supportLists]-->c)<!--[endif]--> Odesłaæ projekt z powrotem do parlamentu -
je¶li obie izby przegłosuj± go ponownie w niezmienionej wersji prezydent musi go
podpisaæ.<!--[if !supportLists]-->d) Wstrzymaæ podpisanie - prawo weta kieszonkowego, gdy¿
konstytucja nie wyznacza limitu czasowego. Kiedy prezydent jest szczególnie zadowolony z
obowi±zuj±cego prawa mo¿e wydaæ dekret, w którym na jaki¶ czas zakazuje aktywno¶ci
parlamentarnej w danej sprawie. Ma on moc ustawy, jednak musi byæ przegłosowany przez
parlament w ci±gu sze¶ciu tygodni. W rzeczywisto¶ci wiêc prezydent nie ma władzy
wykonawczej, ale ma du¿± władzê ustawodawcz±, spełnia rolê reprezentacyjn± i
doradcz±.Prezydenci Indii:Dr Rajendra Prasad (dwie kadencje)
1950 - 1962 Dr Sarvepalli Radhakrishnan 1962 - 1967 Dr Zakir Hussain 1967 -
1969 Varahagiri Venkata Giri 1969 (p.o.) Sêdzia Mohammed Hidayatullah 1969
(p.o.) Varahagiri Venkata Giri 1969 - 1974 Fakhruddin Ali Ahmed 1974 - 1977 B.D. Jatti 1977
(p.o.) Neelam Sanjiva Reddy 1977 - 1982 Giani Zail Singh 1982 - 1987 R.
Venkataraman 1987 - 1992 Dr Shankar Dayal Sharma 1992 - 1997 K. R. Narayanan 1997 -
2002 Dr. A. P. J. Abdul Kalam 2002 - 2007 Pratibha Patil 2007-
Rada Ministrów:Rada Ministrów składa siê z ministrów, ich zastêpców oraz sekretarzy
parlamentarnych. Na czele stoi premier wybierany przez prezydenta. Mo¿e byæ wybrany
spo¶ród przedstawicieli partii wiêkszo¶ciowej, lub takiej, która ma poparcie wiêkszo¶ci w
parlamencie. Ministrów wybiera premier a zatwierdza prezydent. Zwykle robi to tak, aby
zadowolone były mniejszo¶ci - stany, regiony oraz prominentni działacze partii. Minister nie
musi byæ członkiem ¿adnej z izb parlamentu. Jednak w takim przypadku nie mo¿e sprawowaæ
swojej funkcji dłu¿ej ni¿ 6 miesiêcy, chyba ¿e w miêdzyczasie zostanie wybrany albo powołany
do której¶ z izb. Je¶li jest członkiem parlamentu, ma prawo uczestniczyæ w posiedzeniach obu
izb. Ministrów nie mo¿e byæ wiêcej ni¿ 15% liczby członków Lok Sabhy. W praktyce, Rada
Ministrów jako taka rzadko siê spotyka, politykê rz±du kształtuje i wprowadza w ¿ycie
Gabinet. Tworz± go ministrowie z tek± najwa¿niejszych ministerstw. Rada Ministrów jest
kolektywnie odpowiedzialna przed Lok Sabha. Je¶li straci poparcie w parlamencie, musi cała
podaæ siê do dymisji. Jednak zamiast siê rozwi±zywaæ mo¿e doradziæ prezydentowi
rozwi±zanie Lok Sabha, pod pretekstem, ¿e izba nie reprezentuje odpowiednio elektoratu.
Votum nieufno¶ci wobec któregokolwiek ministra automatycznie prowadzi do rozwi±zania
Rady. Efektem tego jest wewnêtrzna solidarno¶æ Gabinetu: minister nie mo¿e siê wypowiadaæ
przeciwko jego polityce. Według konstytucji ministrowie sprawuj± urz±d tak długo, jak długo
chce tego prezydent. W rzeczywisto¶ci ten przywilej jest przywilejem premiera. Rada
ministrów jest kolektywnie odpowiedzialna przed izb± ni¿sz±, a ka¿dy minister jest
indywidualnie odpowiedzialny przed premierem/prezydentem. Zarz±dzenia prezydenta nie
musz± byæ kontrasygnowane przez odpowiednich ministrów. Akty głowy pañstwa
uprawomocnia Sekretarz Rz±du. ¯aden s±d nie ma prawa os±dzaæ natury rad danych
prezydentowi przez premiera i ministrów. Gabinet przedkłada w parlamencie najwa¿niejsze
ustawy i popycha je w procesie legislacyjnym. Przygotowuje i przedstawia parlamentowi
bud¿et, który zwykle przechodzi w formie, w jakiej został przedstawiony. Formułuje politykê
zagraniczn±. Gabinet doradza prezydentowi w kwestii ogłoszenia stanu wyj±tkowego, z
powodu wojny, agresji zewnêtrznej lub rebelii zbrojnej. Premier jest pierwszym po¶ród
równych. W rzeczywisto¶ci mo¿e wyznaczaæ nowych ministrów i rezygnowaæ ze starych kiedy
tylko chce. Rozdaje zadania ministerstwom i mo¿e przenie¶æ ministra z jednego resortu do
drugiego. Ma prawo nadzorowaæ wszystkie departamenty. Jego rezygnacja powoduje
rozwi±zanie Rady. Powinien informowaæ prezydenta o wszystkich decyzjach dotycz±cych
Utworzono 9 February, 2008, 15:04
 psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych
administracji i o propozycjach legislacyjnych. Je¶li prezydent za¿±da, premier przedkłada pod
rozwagê Rady ka¿d± sprawê, w której minister podj±ł decyzjê, a która nie była przez ni±
rozwa¿ona. Prezydent ma prawo, za po¶rednictwem premiera, wnie¶æ do Rady kwestiê,
doradzon± mu przez dowolnego ministra. Stanowisko premiera jest tak silne, gdy¿ było
tworzone dla Jawaharlala Nehru. Jego córka, Indira Gandhi tylko zwiêkszyła zakres władzy na
tym stanowisku. Obecnie premierem jest Manmohan Singh.Premierzy Indii: Jawaharlal
Nehru 1947 - 1964 Gulzari Lal Nanda 1964 (p.o.) Lal Bahadur Shastri 1964 - 1966 Gulzari Lal
Nanda 1966 (p.o.) Indira Gandhi 1966 - 1977 Morarji Desai 1977 - 1979 Charan Singh 1979 -
1980 Indira Gandhi 1980 - 1984 Rajiv Gandhi 1984 - 1989 Vishwanath Pratap Singh 1989 -
1990 Chandra Shekhar 1990 - 1991 P. V. Narasimha Rao 1991 - 1996 A. B. Vajpayee 1996
(13 dni) H. D. Deve Gowda 1996-1997 I. K. Gujral 1997 - 1998 A. B. Vajpayee 1998 -
2004 Manmohan Singh 2004 -
Parlament:Oparty na systemie westminsterskim Parlament Indii składa siê z prezydenta,
ni¿szej izby Lok Sabha (Zgromadzenie Ludowe) i wy¿szej izby Rajya Sabha (Zgromadzenie
Stanów). Prezydent na co dzieñ nie uczestniczy w obradach Parlamentu. Zwołuje posiedzenia i
je koñczy, okazjonalnie wygłasza mowy. Teoretycznie mo¿e odwołaæ Lok Sabhê, w praktyce
jest to w rêkach premiera. Przerwy pomiêdzy posiedzeniami nie powinny trwaæ dłu¿ej ni¿
sze¶æ miesiêcy.Bierne prawo wyborcze posiadaj± obywatele Indii, którzy ukoñczyli 30 lat (RS)
i 25 (LS). Prezydent mo¿e okre¶liæ dodatkowe wymagania. Rajya SabhaPowstała 3 kwietnia
1952 roku. Jest ciałem stałym. Co dwa lata wymienia siê 1/3 jej składu. Kadencja trwa 6 lat.
12 osób maj±cych ,,specjaln± wiedzê albo do¶wiadczenie w literaturze, nauce, sztuce i słu¿bie
społecznej'' mo¿e nominowaæ prezydent. Pozostałych 238 członków jest przedstawicielami
stanów i terytoriów unijnych, wybieranymi w wyborach niebezpo¶rednich, przez parlamenty
stanowe. Ilo¶æ reprezentantów jest przyznawana stanowi w zale¿no¶ci od liczby ludno¶ci
(Patrz: Prezydent). Posiedzeniom Rajya Sabha przewodniczy wice prezydent. Mo¿e byæ
usuniêty ze stanowiska, tylko je¶li przestanie byæ wice prezydentem. Jego zastêpca jest
wybierany przez członków Rajya Sabhy spo¶ród nich samych. Przewodnicz±cy prowadzi
sekretariat i dba odpowiednikami sprawy bie¿±ce. Jego odpowiednikiem w Izbie Ludowej jest
Speaker. Lok SabhaPierwsze posiedzenie Izby odbyło 13 maja 1952 roku. Składa siê ona z nie
wiêcej ni¿ 530 reprezentantów stanów, wybieranych w wyborach bezpo¶rednich (wyj±tek
stanowi Sikkim, którego jedyny reprezentant jest wybierany przez zebranie ustawodawcze
stanu) oraz nie wiêcej ni¿ 20 reprezentantów terytoriów i nie wiêcej ni¿ 2 członków
społeczno¶ci anglo-indyjskiej, mianowanych przez prezydenta. Sposób wyboru reprezentantów
terytoriów nie jest okre¶lony w konstytucji, jednak decyzj± parlamentu s± to równie¿ wybory
bezpo¶rednie. Czynne prawo wyborcze maj± obywatele, którzy ukoñczyli 18 lat. Ilo¶ci miejsc
dla danego stanu jest okre¶lana na zasadzie liczby ludno¶ci, za wyj±tkiem stanów, których
ludno¶æ nie przekracza sze¶ciu milionów (Patrz: Prezydent). Z powodów programów
planowania rodziny w ró¿nych czê¶ciach kraju, przedłu¿ono obowi±zywanie danych z
’71 roku, z tym ¿e okrêgi wyborcze powinny byæ ustalone na bazie spisu z roku 2001.
Kadencja trwa 5 lat. Mo¿e byæ skrócona, przez rozwi±zanie rady przez prezydenta na wniosek
premiera. Wniosek taki mo¿e siê pojawiæ kiedy rz±d straci poparcie w parlamencie. Kadencja
mo¿e byæ te¿ wydłu¿ona w okresie stanu nadzwyczajnego. Na pierwszym po wyborach
posiedzeniu Lok Sabhy, obradom przewodniczy osoba wyznaczona przez prezydenta (zwykle
najstarszy członek). Wtedy te¿ wybierany jest spo¶ród członków tej izby i przez jej członków,
speaker. W normalnych warunkach jego kadencja równa jest kadencji izby. Prowadzi
sekretariat, a jego decyzja w sprawie interpretacji procedur jest ostateczna. Mo¿e poprosiæ
członka o odej¶cie z parlamentu, mo¿e te¿ zawiesiæ go w prawach. Jego ocena, czy dany
projekt jest projektem ustawy finansowej równie¿ jest ostateczna. Decyzje, które podejmuje
w zwi±zku z urzêdem nie podlegaj± ¿adnemu s±dowi. W razie wspólnej sesji obu izb,
przewodniczy jej speaker. Nie mo¿e jednak braæ udziału w polityce swojej partii, gdy¿ ma byæ
bezstronny. Jego zastêpca, speaker deputowany, mo¿e braæ udział w ¿yciu politycznym, ale
zgodnie z konwencj±, zwykle trzyma siê na uboczu i nie zajmuje stanowiska w kwestiach
kontrowersyjnych. Do tej pory deputowanego wybierało siê zwykle z opozycji. Ten zwyczaj
powoli zanika. Kworum potrzebne do przeprowadzenia obrad to 1/10, takie samo w obu
izbach. Ustalenia Parlamentu nie trac± wa¿no¶ci, je¿eli oka¿e siê, ¿e głosował poseł, który nie
Utworzono 9 February, 2008, 15:04
 psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych
miał do tego prawa. Osoba, która zostanie wybrana do obu izb, musi zrezygnowaæ z jednego
mandatu. Członkiem parlamentu nie mo¿e byæ osoba która <!--[if !supportLists]--> <!--[if
!supportLists]-->· <!--[endif]-->piastuje stanowisko dochodowe finansowane ze
¶rodków pañstwowych lub stanowych <!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->jest
niepoczytalna <!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->ma niespłacone długi<!--[if
!supportLists]-->· <!--[endif]-->przestała byæ obywatelem Indii lub z własnej woli
zdobyła obywatelstwo innego kraju. Posłowie ciesz± siê niekaralno¶ci± s±dow± za
wypowiedziane w parlamencie słowa, ograniczon± jedynie zasadami Izby. Nie mog± byæ
aresztowani w sprawach cywilnych podczas posiedzenia Izby oraz na 40 dni przed i po jego
zakoñczeniu. Podobna zasada dotyczy zebrañ komisji, której poseł jest członkiem.Posiedzenia
odbywaj± siê po angielsku i w hindi. Przewodnicz±cy lub speaker mo¿e zezwoliæ posłowi na
przemawianie w jego ojczystym jêzyku, je¶li nie jest on w stanie wyraziæ my¶li ani w hindi, ani
po angielsku. Wiele spraw załatwianych jest w komisjach do tego powołanych. W
rzeczywisto¶ci obecnie parlament ma niewielk± kontrolê nad władza wykonawcz± - rz±dem.<!-
-[if !vml]--><!--[endif]-->Proces ustawodawczy:
Opisany proces dotyczy tylko zwykłych ustaw, które nie s± uznane przez speakera za
finansowe. Inicjatywê ustawodawcz± posiadaj± prezydent, rz±d i obie izby parlamentu. Projekt
mo¿e zostaæ wniesiony do dowolnej izby. Po pierwszym czytaniu izba kieruje projekt do
debaty, odpowiedniej komisji, lub do wspólnej komisji obu izb. Potem nastêpuje drugie
(dyskusja paragraf po paragrafie) i trzecie czytanie (generalna dyskusja i głosowanie).
Zatwierdzony projekt trafia do drugiej izby parlamentu, gdzie przechodzi identyczny proces.
Je¶li zostanie zaakceptowany, wysyłany jest od razu do prezydenta, je¶li natomiast izba
przegłosuje poprawki, projekt wraca z powrotem do pierwszej izby. Kiedy nastêpuje impas -
projekt kr±¿y bez koñca miêdzy Rajya i Lok Sabha - albo kiedy izba nie podejmuje ¿adnej
akcji przez 6 miesiêcy, prezydent mo¿e za¿±daæ wspólnego posiedzenia obu izb. Gdyby Lok
Sabha została rozwi±zana po ¿±daniu prezydenta, posiedzenie i tak musi siê odbyæ. Takiemu
posiedzeniu przewodniczy Speaker. Przegłosowanie projektu wiêkszo¶ci± głosów wszystkich
obecnych automatycznie zatwierdza go w obu izbach. Przesyła siê go wtedy do prezydenta. W
posiedzeniu ł±czonym Lok Sabha ma przewagê liczebn±. Co siê dzieje kiedy projekt trafi na
biuro prezydenta, patrz: prezydent.Ustawy bud¿etowe i finansowe musz± byæ wniesione do
ni¿szej izby. Wy¿sza nie ma prawa wnoszenia poprawek, mo¿e co najwy¿ej wysun±æ sugestie.
Lok Sabha musi je rozpatrzyæ w ci±gu 14 dni. W indyjskim systemie istnieje Minister ds.
parlamentarnych. Nie jest członkiem gabinetu, ale przewodnicz±cym Rz±dowego Komitetu ds.
Parlamentarnych. Jego którego zadaniem jest czuwanie nad działalno¶ci± frakcji
parlamentarnej partii rz±dz±cej.Inne charakterystyczne elementy: • S±dy s± niezawisÅ‚e.
Rolê trybunału konstytucyjnego, ostatecznej instancji apelacyjnej i ciała rozstrzygaj±cego
spory miêdzy centrum, a stanami pełni S±d Najwy¿szy. Tworzy go 24 sêdziów mianowanych
przez prezydenta. Na czele stoi sêdzia najwy¿szy (Chief Justice). •Kontroler i Generalny
Rewizor Indii kontroluje rachunki bud¿etów federalnego i stanowych. Mianuje go prezydent na
6 letni± kadencj±, lub do ukoñczenia przezeñ 65 roku ¿ycia. Po skoñczeniu słu¿by nie wolno
mu pracowaæ na ¿adnym stanowisku rz±dowym. Ta sprawa wywołała w ostatnich czasach
du¿o kontrowersji, kiedy jeden z byłych kontrolerów został powołany na stanowisko
przewodnicz±cego Komisji Finansowej. • Projekt zmian w konstytucji mo¿e zostaæ
wniesiony do dowolnej izby parlamentu. Kiedy zostanie przegłosowany w obu izbach osobno,
w ka¿dej wiêkszo¶ci± 2/3 głosów, trafia do prezydenta. Ka¿da istotna zmiana wymaga
ratyfikacji przez co najmniej połowê stanów przed zło¿eniem do prezydenta, je¶li dotyczy
sposobu jego wyboru, kompetencji wykonawczych federacji lub zakresu władzy wykonawczej
w stanie. Poprawka do spisów konstytucji jest mo¿liwa zwykł± wiêkszo¶ci± głosów. Na
przestrzeni lat pojawiały siê zarzuty, ¿e zbyt trudny jest proces wnoszenia poprawek do
konstytucji. Zarzuty te wydaj± siê nie byæ usprawiedliwione bo w ci±gu pierwszych 50 lat
Republiki Indii, wprowadzono a¿ 80 zmian. 5. StanyFederacja Indyjska nie jest wynikiem
porozumienia zawartego pomiêdzy terytoriami. Tak zwane stany ksi±¿êce miały w 1947 roku
wybór, czy chc± przynale¿eæ do Indii, czy do Pakistanu. W wyniku tych postanowieñ Pakistan
pocz±tkowo obejmował równie¿ dzisiejszy Bangladesz, terytorium oddalone o kilka tysiêcy
kilometrów od centrum. Innym skutkiem wyboru pozostawionego stanom jest sytuacja
Utworzono 9 February, 2008, 15:04
Â
[ Pobierz całość w formacie PDF ]