SYSTEMY KOMPUTEROWE W LOGISTYCE, SYSTEMY KOMPUTEROWE W LOGISTYCE
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
SYSTEMY I TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE
W LOGISTYCE
Magdalena Dubas
Wprowadzenie
Szybkość zmian zachodzących w otoczeniu wymusza na przedsiębiorstwach
ciągłe dostosowywanie się, której alternatywą jest przegrywanie na coraz bar-
dziej konkurencyjnym rynku. Dziś już nie wystarczy tanio wytwarzać produkty
o wysokiej jakości, trzeba także zwracać uwagę na obsługę klienta oraz prze-
pływ produktów i informacji w łańcuchu logistycznym, wykraczającym poza
wewnątrzzakładowy system produkcyjny. Ta zmieniająca się perspektywa wy-
musza na przedsiębiorstwach coraz elastyczniejsze podejście do systemów ste-
rowania produkcją, by uzyskać przewagę konkurencyjną.
W rozdziale tym zostanie przedstawiona rola jaką w logistyce pełni informa-
cja oraz jakie systemy i technologie informatyczne najczęściej są wykorzysty-
wane w logistyce. W części badawczej przedstawiono, które z zastosowanych
systemów nie wymagają poprawy, a w których poprawa jest niezbędna oraz
stopień zadowolenia z wdrożenia tych systemów. Omówione zostaną także pro-
blemy pojawiające się podczas wprowadzania innowacji informatycznych w
przedsiębiorstwach, a także w jaki sposób różne czynniki (ilość lokalizacji,
wielkość przedsiębiorstwa oraz branża) wpływają na zastosowanie poszczegól-
nych usprawnień.
1. Rola informacji w logistyce
1.1. Logistyka
Logistyka jest dziedziną wiedzy o procesach logistycznych w gospodarce
oraz sztuce skutecznego zarządzania tymi procesami.[
14, s.145]
Aby w pełni zdefiniować logistykę niezbędne jest jednak szersze spojrzenie.
Uogólniając poglądy powszechnie wyrażane w literaturze, można wyróżnić
trzy podstawowe, wzajemnie się uzupełniające, koncepcje logistyki:
[12]
Logistyka to procesy fizycznego przepływu dóbr materialnych – surow-
ców, materiałów, półfabrykatów, wyrobów gotowych – w przedsiębior-
stwie, a także między przedsiębiorstwami, oraz przepływy strumieni in-
61
formacyjnych odzwierciedlające procesy rzeczowe i wykorzystywane w
sterowaniu tymi procesami,
Logistyka to pewna koncepcja, filozofia zarządzania procesami realnymi
(przepływem dóbr), oparta na zintegrowanym, systemowym ujmowaniu
tych procesów,
Logistyka to dziedzina wiedzy ekonomicznej, badająca prawidłowości i
zjawiska przepływu dóbr i informacji w gospodarce, a także w poszcze-
gólnych jej ogniwach.
Na podstawie powyższych koncepcji można zatem stwierdzić, że istotą logi-
styki jest przepływ dóbr materialnych oraz usług z miejsca ich pochodzenia do
końcowego odbiorcy (konsumenta). Celem natomiast jest zapewnienie użytecz-
ności miejsca (przemieszczanie dóbr do miejsc, w których istnieje na nie popyt)
i czasu (utrzymywanie właściwego poziomu zapasów oraz rozmieszczenie
dóbr/usług).[2, s.34]
1.2. Informacja w logistyce
Podążając za Słownikiem Wyrazów Obcych informację możemy zdefinio-
wać jako:[13]
powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś; wiadomość, wska-
zówka, pouczenie; informacja naukowa- dział nauki zajmujący się opra-
cowywaniem i rozpowszechnianiem danych naukowych dotyczących
aktualnego stanu wiedzy w określonej dziedzinie;
każdy czynnik, dzięki któremu ludzie lub urządzenia automatyczne, mo-
gą bardziej sprawnie, celowo działać.
Wszelkim przepływom materialnym towarzyszą przepływy informacji.
Wymiana informacji między nadawcą a odbiorcą jest warunkiem przepływu
między punktem nadania a punktem odbioru.
Przepływy informacji pełnią funkcję wspomagającą w stosunku do przepły-
wów rzeczowych. Przepływy informacyjne zajmują więc kluczowe miejsce w
organizowaniu efektywnych łańcuchów dostaw, będąc jednocześnie jednym z
najtrudniejszych obszarów do projektowania i wdrażania.[5, s.165]
Poniżej przedstawiono kilka obszarów logistyki, w których zarządzana in-
formacja powoduje, że działania są sprawne i skuteczne:[15, s.36]
łańcuch dostaw,
ustalenie cen,
wielowymiarowa segmentacja klientów,
analiza lojalności klientów,
analiza wartości klientów,
analiza zadowolenia klientów,
kontrola kosztów logistycznych,
62
zasoby ludzkie,
jakość produktów i usług,
analiza wykorzystania kanałów elektronicznych.
1.3.Logistyczny System Informacyjny
System informacyjny obejmuje zasoby informacji oraz te elementy, które
umożliwiają zasilanie, utrzymanie i dostarczanie użytkownikowi tych zasobów.
Są nimi nadawcy i odbiorcy informacji oraz techniczno-organizacyjne środki
zbierania, komunikacji, przetwarzania i ochrony informacji.[5, s. 189]
Logistyczny system informacyjny to zbiór wzajemnie ze sobą powiązanych
elementów: ludzi, sprzętu i procedur, zapewniający organom zarządzania logi-
styką przedsiębiorstwa odpowiednie informacje niezbędne do planowania, reali-
zacji i kontrolowania działalności logistycznej.[3, s. 325]
Opiera się on na szeroko pojętej infrastrukturze teleinformatycznej, która
jest podstawą stosowania dalszych rozwiązań technicznych oraz różnych syste-
mów informatycznych wspomagających zarządzanie, co zostało przedstawione
na rysunku 1.[15, s.25]
Rys. 1.
Logistyczny system informatyczny wraz z kanałami informacyjnymi i technikami zbiera-
nia informacji różnych ogniw łańcucha logistycznego
Źródło: „Zagadnienia techniczno- ekonomiczne”, kwartalnik AGH, Kraków 2004,
tom 48, zeszyt 4, s. 1245
Logistyczny system informacji powinien się cechować:[5 s.196]
niezawodnością, określoną jako prawdopodobieństwo spełnienia przezeń
w określonym czasie stawianych mu wymagań,
63
wydajnością jako stosunkiem między wydatkami ponoszonymi na
utrzymanie systemu a wartością uzyskaną z systemu,
elastycznością, która warunkuje zapewnienie dwu powyższych cech w
każdych warunkach działania przedsiębiorstwa, a która oznacza zdol-
ność dostosowywania się do zmieniającego się otoczenia i możliwości
rozwoju,
otwartością, pozwalającą na łączenie go z innymi systemami informa-
cyjnymi w przedsiębiorstwie lub podobnymi systemami w innych
przedsiębiorstwach, co zapewnia wymianę informacji między nimi i po-
zwala na uwzględnienie wzajemnych powiązań w procesie podejmowa-
nia decyzji,
efektywnością ekonomiczną, która uwzględnia aspekt kosztowy w od-
niesieniu do zachowania przez system powyższych cech.
Takie cechy mogą zapewnić tylko skomputeryzowane systemy informacyj-
ne.
2. SYSTEMY I TECHNOLOGIE W LOGISTYCE
2.1. SYSTEM MRP II
System MRP II jest rozwinięciem systemu MRP
1
i stanowi „zintegrowany
wielodostępny system informatyczny” przeznaczony do wspomagania zarządza-
nia przedsiębiorstwem produkcyjnym.[15, s.36]
Główne funkcje MRP II to:
zarządzanie popytem,
planowanie sprzedaży,
planowanie produkcji,
planowanie potrzeb materiałowych,
specyfikacje produktów,
transakcje strumienia materiałowego,
sterowanie zleceniami,
kontrolowanie warsztatu produkcyjnego,
planowanie zdolności produkcyjnych,
sterowanie stanowiskiem roboczym,
zakupy materiałowe i kooperacja bierna,
planowanie zasobów dystrybucyjnych,
narzędzia planowania i kontroli,
1
Planowanie potrzeb materiałowych MRP jest to zbiór technik, które pomagają w za-
rządzaniu procesem produkcji. Techniki te często wspomagane są odpowiednimi apli-
kacjami komputerowymi
64
interfejs planowania finansowania,
symulacje,
pomiar wyników. [1, s.68]
2.2. ERP
ERP (Enterprise Resource Planning), Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa
to określenie klasy systemów informatycznych służących wspomaganiu zarzą-
dzania przedsiębiorstwem lub współdziałania grupy współpracujących ze sobą
przedsiębiorstw, przez gromadzenie danych oraz umożliwienie wykonywania
operacji na zebranych danych.[15, s.112]
Zapotrzebowanie na procesy i systemy ERP spełniające wszystkie potrzeby
zaczęło zmuszać użytkowników do przebudowy procesów ERP w taki sposób,
aby uwzględniały także zewnętrzne elementy środowiska biznesowego. Stało się
tak, dlatego, że większość obecnie używanych systemów ERP okazała się prze-
starzała z architektonicznego oraz biznesowego punktu widzenia. Systemy za-
częły ewaluować i tak powstał pakiet ERP II.[1, s.128]
ERP II charakteryzuje sześć elementów związanych ze strategią biznesową,
aplikacyjną oraz technologiczną:[7, s.68]
rola ERP II,
jego biznesowy obszar działania,
funkcje adresowane wewnątrz tego obszaru,
rodzaj procesów, jakich wymagają te funkcje,
architektury systemów, które mogą wspierać te procesy,
sposób, w jaki zarządza się danymi w tych architekturach.
2.3. DRP
DRP (Distribution Requirements Planning) jest istotnym elementem logisty-
ki z zakresu planowania dystrybucji. Planowanie dystrybucji ma na celu okre-
ślenie , kiedy ze strony odbiorców wystąpi zapotrzebowanie na wyrób finalny
punkcie sprzedaży i stworzenie czasowo zorientowanych harmonogramów zapo-
trzebowań na ten produkt w każdym ogniwie dystrybucji.[5, s. 220]
Zastosowanie modułu DRP umożliwia osiągnięcie następujących korzy-
ści:[15, s.112]
podniesienie poziomu obsługi klienta,
zmniejszenie zagrożenia wyczerpania zapasów,
redukcję poziomu zapasów produktów gotowych,
zmniejszenie poziomu kosztów transportu,
usprawnienie funkcjonowania centrów dystrybucyjnych.
65
[ Pobierz całość w formacie PDF ]