Sukcesja Apostolska, różne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Sukcesja Apostolska
Sukcesja Apostolska - powołanie Dwunastu
Jezus powołał dwunastu z pośród swoich uczniów ,których Nowy Testament nazywa Apostołami.
Mt 10:2 4 BT "A oto imiona dwunastu apostołów: pierwszy Szymon, zwany Piotrem, i brat jego
Andrzej, potem Jakub, syn Zebedeusza, i brat jego Jan, Filip i Bartłomiej, Tomasz i celnik Mateusz,
Jakub, syn Alfeusza, i Tadeusz, Szymon Gorliwy i Judasz Iskariota, ten, który Go zdradził”
Słowo apostoł αποστολος oznacz posłańca wysłannika .
Apostołowie zostali „wysłani” przez Jezusa z określaną misja do spełnienia , podobnie jak On został
wysłany przez Ojca : Hbr 3:1 BT „Dlatego, bracia święci, uczestnicy powołania niebieskiego, zwróćcie
uwagę na Apostoła (αποστολον)i Arcykapłana naszego wyznania, Jezusa,”
Sam Jezus utożsamia Apostołów i ich misje ze sobą :” Kto was słucha, Mnie słucha, a kto wami gardzi,
Mną gardzi; lecz kto Mną gardzi, gardzi Tym, który Mnie posłał." (Łk 10:16)
Misja jaka została zlecona Apostołom przekazana została po Zmartwychwstaniu:
Mt 28:19-20 BT „Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i
Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami przez
wszystkie dni, aż do skończenia świata.”
Warto zwrócić uwagę na obietnicę pozostania z uczniami: και ιδου εγω μεθ υμων ειμι πασας τας
ημερας εως της συντελειας του αιωνος – i oto ja z wami jestem wszystkie dni aż do spełnienia się
wieku.
Συντελεια – zakończenie , dokonanie , zamkniecie , koniec
Αιων – wiek ,wieczność, doczesność , pradawność
Czyli sens tej obietnicy jest taki ,że Jezus pozostanie z Apostołami aż do końca doczesności..
Wiadomo ,że Dwunastu zmarło , czy więc Jezus złożył obietnice bez pokrycia? A może dotyczyła ona
tych którzy zastąpią ich w „urzędzie” ?
Sukcesja Apostolska – uzupełnienie grona Dwunastu
Po zdradzie i śmierci Judasza powstał problem co zrobić z miejscem które po nim pozostało .Z
tekstów Nowego Testamentu nie wynika aby Jezus pozostawił uczniom jakieś wskazówki odnośnie tej
sprawy .Jednak mimo to św. Piotr stwierdza konieczność wyboru następcy :
Dz 1:21-26 BT „Trzeba więc, aby jeden z tych, którzy towarzyszyli nam przez cały czas, kiedy Pan Jezus
przebywał z nami,(22) począwszy od chrztu Janowego aż do dnia, w którym został wzięty od nas do
nieba, stał się razem z nami świadkiem Jego zmartwychwstania.(23) Postawiono dwóch: Józefa,
zwanego Barsabą, z przydomkiem Justus, i Macieja.(24) I tak się pomodlili: Ty, Panie, znasz serca
wszystkich, wskaż z tych dwóch jednego, którego wybrałeś,(25) by zajął miejsce w tym posługiwaniu i
w apostolstwie (αποστολης) , któremu sprzeniewierzył się Judasz, aby pójść swoją drogą.(26) I dali im
losy, a los padł na Macieja. I został dołączony do jedenastu apostołów(αποστολων).”
Grono Apostołów zostało uzupełnione.
Warto zwrócić uwagę ,że Nowy Testament przypisuje tytuł apostoła innym ludziom poza kręgu
Dwunastu:
Pawłowi: 1Kor 1:1 BT „Paweł, z woli Bożej powołany na apostoła (αποστολος) Jezusa Chrystusa, i
Sostenes, brat,”
Barnabie (pośrednio przez porównanie z Pawłem): 1Kor 9:6 BT „Czy tylko mnie samemu i Barnabie
nie wolno nie zarobkować?”, Ga 2:9 BT „i uznawszy daną mi łaskę, Jakub, Kefas i Jan, uważani za
filary, podali mnie i Barnabie prawicę na znak wspólnoty, byśmy szli do pogan, oni zaś do
obrzezanych,”
Jakubowi (brat Pański ): Ga1:19 BT „Spośród zaś innych, którzy należą do grona Apostołów, widziałem
jedynie Jakuba, brata Pańskiego.”(w opisach powołania Apostołów wymieniani są : Jakub syn
Zebedeusza , oraz Jakub syn Alfeusza)
Apollosowi (pośrednio) 1Kor 1:12 BT "Myślę o tym, co każdy z was mówi: Ja jestem Pawła, a ja
Apollosa; ja jestem Kefasa, a ja Chrystusa." 1Kor 3:6 BT "Ja siałem, Apollos podlewał, lecz Bóg dał
wzrost."
Tymoteuszowi (pośrednio): Flp 1:1 BT „Paweł i Tymoteusz, słudzy Chrystusa Jezusa, do wszystkich
świętych w Chrystusie Jezusie, którzy są w Filippi, wraz z biskupami i diakonami.”
Sukcesja Apostolska - pomocnicy Apostołów
Młody Kościół rozwijał się bardzo szybko . Rosnąca liczba chrześcjan spowodowała ,że Apostołowie
nie byli w stanie osobiście doglądać wszystkich wspólnot . Potrzebowali więc pomocników.
Nowy Testament wymienia biskupów i prezbiterów.
Dz 14:23 BT "Kiedy w każdym Kościele wśród modlitw i postów ustanowili im starszych, polecili ich
Panu, w którego uwierzyli." (χειροτονησαντες δε αυτοις κατ εκκλησιαν πρεσβυτερους
προσευξαμενοι μετα νηστειων παρεθεντο αυτους τω κυριω εις ον πεπιστευκεισαν – wybrawszy
przez wyciągnięcie rąk zaś im w społecznościach starszych pomodliwszy się wśród postów podali ich
panu w którego uwierzyli )
Πρεσβυτερος (presbuteros) – dosłownie „osoba starsza”, człowiek sprawujący jakiś urząd. (por.Dz
11:30 ; 15:2.4.6.22.23 ; 16:4 ; 20:17 ; 21:18 ; 1Tm 5:17.19 ; Tt 1:5 ; Jk 5:14 ; 1P 5:1 ; 2J 1 ; 3J 1
Dz 20:28 BT „Uważajcie na samych siebie i na całe stado, nad którym Duch Święty ustanowił was
biskupami, abyście kierowali Kościołem Boga, który On nabył własną krwią.”(... εν ω υμας το πνευμα
το αγιον εθετο επισκοπους ποιμαινειν την εκκλησια....- w której was Duch Święty umieścił
doglądających paśli społeczność ).
Επισκοπος (episkopos) – uważający na coś, troszczący się o coś , strzegący czegoś (por. Flp 1:1 ; 1Tm
3:2; 2Tm ; Tt 1:7 ). Warto zauważyć ,że tak samo św Piotr określa Jezusa :„Błądziliście bowiem jak
owce, ale teraz nawróciliście się do Pasterza (ποιμενα ) i Stróża (επισκοπον ) dusz waszych.”(1 P 2:25)
Εθετο forma podstawowa τιθημι – umieszczać , stawiać przed czymś , robić , czynić , przeznaczyć do
czegoś.
Ποιμαινω – paść, być pasterzem, wprowadzać na pastwisko.
Wyborowi prezbitera / biskupa towarzyszył specyjalny obrzęd:
2Tm 1:6 BT "Z tej właśnie przyczyny przypominam ci, abyś rozpalił na nowo charyzmat Boży, który
jest w tobie przez włożenie moich rąk." (της επιθεσεως των χειρων μου –nałożenie rąk mych). W Dz
14:23 mowa jest o wybraniu przez nałożenie rąk Χειροτονεω.
Wiele wskazuje na to ,że w czasach apostolskich słowa biskup i prezbiter były synonimami tej samej
funkcji .Byli oni ustanawiani przez Ducha Św i Apostołów czemu towarzyszył określony gest: włożenie
rąk (łaska , szafarz , ryt )
Pełnili oni role na równi z Apostołami :
Dz 15:2 BT "Kiedy doszło do niemałych sporów i zatargów między nimi a Pawłem i Barnabą,
postanowiono, że Paweł i Barnaba, i jeszcze kilku spośród nich uda się w sprawie tego sporu do
Jerozolimy, do Apostołów i starszych."
Dz 15:4 BT "Kiedy przybyli do Jerozolimy, zostali przyjęci przez Kościół, Apostołów i starszych.
Opowiedzieli też, jak wielkich rzeczy Bóg przez nich dokonał."
Dz 16:4 BT "Kiedy przechodzili przez miasta, nakazywali im przestrzegać postanowień powziętych w
Jerozolimie przez Apostołów i starszych."
Oraz wobec społeczności pełnili rolę Chrystusa „Pasterza i Doglądającego( επισκοπον - biskupa) dusz
naszych „ 1P 2:25.
Nasuwa się porównanie z misja apostoła – posłanego.
Sami Apostołowie nazywali też siebie prezbiterami (2J 1 ; 3J 1 ; 1P 5:1) i biskupami :Dz 1:20 (την
επισκοπην αυτου λαβετω ετερος – doglądanie jego niech inny weźmie [o wyborze następcy Judasza])
Sukcesja Apostolska – starsi wyznaczają starszych
W Nowym Testamencie znajdujemy też potwierdzenie tego , że i ludzie wyznaczeni przez Apostołów
mieli prawo i obowiązek wyznaczać inne osoby do tej samej funkcji .:
Tt 1:5-9 BT „W tym celu zostawiłem cię na Krecie, byś zaległe sprawy należycie załatwił i ustanowił
(καθιστημι) w każdym mieście prezbiterów. Jak ci zarządziłem, [może nim zostać],(6) jeśli ktoś jest
nienaganny, mąż jednej żony, mający dzieci wierzące, nie obwiniane o rozpustę lub niekarność.(7)
Biskup bowiem winien być, jako włodarz Boży, człowiekiem nienagannym, niezarozumiałym,
nieskłonnym do gniewu, nieskorym do pijaństwa i awantur, nie chciwym brudnego zysku,(8) lecz
gościnnym, miłującym dobro, rozsądnym, sprawiedliwym, pobożnym, powściągliwym,(9)
przestrzegającym niezawodnej wykładni nauki, aby przekazując zdrową naukę, mógł udzielać
upomnień i przekonywać opornych.”
Καθιστημι – prowadzić , postawić , ustanowić , mianować.
1Tm 5:22 BT „Na nikogo rąk pospiesznie nie wkładaj ani nie bierz udziału w grzechach cudzych?”(
χειρας ... επιτιθει – rąk...nakładaj ). Ponadto tekst z 1Tm 3:1-7 zawiera opis cech „dobrego” biskupa ,
podobnie jaki powyższy cytat z Tt.
Sukcesja Apostolska – nakładania rąk czy wybór ?
Opisowi ustanawiania starszych towarzyszą dwa zwroty :
Επιτιθημι – nakładanie , wkładanie (rąk)
Dz 6:6 BT [o diakonach] „Przedstawili ich Apostołom, którzy modląc się włożyli na nich ręce.”
Dz 13:3 BT „Wtedy po poście i modlitwie oraz po włożeniu na nich rąk,[prorocy i nauczyciele z
Antiochii] wyprawili ich[Pawła i Barnabę].”
1Tm 4:14 BT „Nie zaniedbuj w sobie charyzmatu, który został ci dany za sprawą proroctwa i przez
nałożenie rąk kolegium prezbiterów.”
1Tm 5:22 BT „Na nikogo rąk pospiesznie nie wkładaj ...”
2Tm 1:6 BT „Z tej właśnie przyczyny przypominam ci, abyś rozpalił na nowo charyzmat Boży, który
jest w tobie przez włożenie moich rąk.”
Oraz χειροτονεω – wyciągać rękę ( by głosować) , wybierać , ustanawiać .
Dz 14:23 BT [Paweł i Barnaba]„Kiedy w każdym Kościele wśród modlitw i postów ustanowili im
starszych, polecili ich Panu, w którego uwierzyli.”
2Kor 8:19 BT „Co więcej, przez same Kościoły został on [Tytus ?] ustanowiony towarzyszem naszej
podróży w tym dziele, około którego się trudzimy ku chwale samego Pana i ku zaspokojeniu naszego
pragnienia,”.
Z tekstów wynika ,że starszych wybierano ze wspólnoty ,a gest nakładania rąk miał charakter
kolegialny lub mogła go wykonać pojedyncza osoba. Może też chodzić o osobę wyróżniającą się z
kolegium.
Sukcesja Apostolska – wczesny Kościół
Św. Klemens Rzymski „List do Kościoła w Koryncie”:
„Chrystus pochodzi zatem od Boga , Apostołowie zaś od Chrystusa .Nauczając po różnych krajach i
miastach spośród pierwocin wybierali ludzi wypróbowanych duchem i ustanawiali ich biskupami , a
później dodali jeszcze zasadę ,ze kiedy oni umrą , inni wypróbowani mężowie mają przejąć ich
posługę. Uważamy zatem ,że nie jest rzeczą słuszną odsuwać od tej posługi ludzi , którzy wyznaczeni
przez Apostołów lub później przez innych wybitnych mężów służyli trzódce Chrystusowej.”
Św. Ireneusz z Lyonu :
„możemy wyliczyć tych których Apostołowie ustanowili biskupami w Kościołach oraz ich następców
aż po nas.”
Tertulian :
[zwraca się do heretyków] :niech wskażą początki swych Kościołów ; niech rozwiną szeregi swych
biskupów i dowiodą ,że ci biskupi droga nieprzerwanego następstwa sięgają samych początków , tak
by pierwszego z nich mianował oraz poprzedzał któryś z Apostołów”.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]